Gezocht: een thuis…

Nederland is in de ban van de vluchtelingenstroom en de meningen daarover lijken het land te verscheuren. De voor- en tegenstanders voor de opvang alhier schelden elkaar de tent uit en de politiek weet zich er geen raad mee. De nuance lijkt in het hele debat ver te zoeken. De verwensingen en bedreigingen vliegen over en weer op de sociale media. Onze fotografe Anita Hondong was het helemaal zat en besloot met eigen ogen te gaan kijken hoe het er daadwerkelijk aan toe gaat in een asielzoekerscentrum en sprong op de fiets naar AZC Heerlen. Ze kwam terug met onderstaand verhaal.

Veilig
Stel je voor, je bent tevreden met je leven. Je hebt alles wat je hartje begeert. Familie en vrienden, een huisje, een goede baan. Of je bent nog aan het studeren en opeens eist de leider van je land dat je bij het leger komt, omdat je een jongeman bent. Hij wil dat je onschuldige mensen vermoord omdat ze niet dezelfde mening hebben als de leider van je land. Doe je dat niet dan ben je zelf ook niet meer veilig.
Dit overkwam de vijf jongemannen die ik sprak in het AZC Heerlen. En zelfs nu ze in veiligheid zijn heerst er nog veel angst. Vooral voor de pers. Ondanks dat de eigen veiligheid gewaarborgd is, blijft het voor de familie in Syrië nog heel erg onveilig waardoor praten met de pers en fotograferen gevaarlijk kan zijn. Aanvankelijk bleek daarom slechts één van de 412 asielzoekers in AZC Heerlen bereid om met mij het gesprek aan te gaan, hetgeen ik begrijpelijk vond. Ik was dan ook aangenaam verrast dat later nóg vier personen bereid waren om te praten.

Rateb

Rateb
Met een grote smile, maar ook verlegen, komt Rateb op mij af. Hij spreekt bijna vloeiend Nederlands en vraagt of ik alsjeblief alleen maar Nederlands met hem wil spreken. De positieve energie die hij uitstraalt vind ik, na alles dat hij heeft meegemaakt, bewonderenswaardig.
Rateb komt uit Douma waar in zes uur tijd 2000 mensen zijn vermoord door een chemische aanval en is al in 2012 uit Syrië gevlucht. Eerst naar Libië, waar hij anderhalf jaar heeft gewerkt. Daar was zijn leven ook in gevaar omdat hij Syriër is. Syriërs zijn volgens de Libische bevolking namelijk rijk. Een sigaret was al een reden om te worden neergeschoten.
Omdat hij nog steeds niet veilig was spaarde Rateb in Libië geld om per boot naar Europa te kunnen komen. Hij kreeg te horen dat hij voor € 4000,- met nog honderd andere vluchtelingen naar Europa zou kunnen reizen. Toen hij met zijn rugzak vol kleding bij de boot aankwam bleken die honderd vluchtelingen er vijfhonderd te zijn. Ze moesten allemaal in een boot met een lengte van veertien meter. “Het ergste van alles… er was geen weg terug. Je rugzak met alles wat je nog hebt wordt in de zee gegooid en als je weigert in de boot te stappen krijg je stokslagen en word je gedwongen.”
Rateb overleefde de tocht ternauwernood. Met één been buiten boord en als een sardientje in een overvol blik.

Ali, mister Jamil en Yusuf

Yusuf, Najm, Ali en Jamil
Yusuf, Najm en Ali, kwamen via Turkije en Griekenland naar Nederland. In een vrachtwagen. Vanaf Oostenrijk werden ze, met z’n zevenen. in een cabine gepropt. Ook niet echt veilig en comfortabel.
Na alles wat ze hebben meegemaakt is er nog opmerkelijk veel vertrouwen in de toekomst en in Nederland. Ik vraag ze waarom ze voor Nederland hebben gekozen. Het antwoord verrast me. “In Nederland is weinig racisme en mogen we van vrijheid genieten.” Duitsland, Zweden, Engeland en Denemarken vinden ze toch wel eng omdat er veel discriminatie zou zijn. Ze willen niet nog langer in angst leven. Rateb had overigens nog een andere reden: Wesley Sneijder, die kende hij wel.
Rateb, Najm, Yussuf, Ali en ‘mister’ Jamil, die ineens aanschuift en soms als tolk fungeert, hadden thuis een goed leven en waren goed opgeleid. Ze leven nu, samen met zeven anderen, als asielzoekers in één huis, delen met zijn tweeën een kleine slaapkamer en hebben geen privacy. Wat deze mannen nog meer gemeen hebben is die ene wens. Dat de oorlog snel voorbij mag zijn.

Najm

Vrede
Vrede. Zo’n klein woord met zóveel waarde. Hoeveel dat betekent kunnen wij ons bijna niet meer voorstellen. Maar voor Ali, mister Jamil en Najm betekent het dat ze weer terug zouden kunnen naar hun familie en land.
Rateb en Yussuf hebben de hoop op een snelle vrede verloren en hopen in Nederland te kunnen blijven om een nieuwe toekomst op te bouwen. Rateb is inmiddels al zover dat hij zich, zoals hij dat voelt, “nuttig kan maken” als tolk. Toch een hele prestatie aangezien hij pas één jaar in Nederland is.

Bedankje geschreven door Rateb, ook de andere mannen voelen dit zo en konden het niet genoeg benadrukken.

Verrijking
Ik voel me bevoorrecht dat ik deze warme mensen heb mogen ontmoeten en ben er, nog meer dan voorheen, overtuigd dat mensen uit andere landen een verrijking kunnen zijn voor onze samenleving. Deze mannen zijn moedig, hebben veerkracht en zijn, ondanks dat ze bijna niks meer bezitten, zo ontzettend rijk. Daar kunnen wij nog veel van leren…

Anita Hondong

Ontspanningsruimte

Cadeautje van Yussuf