Café Bluff, epicentrum van urban Heerlen

Afgelopen zaterdag organiseerde café Bluff onder de noemer Punkrock Massacre een avond vol stevige live-muziek. Een van de vele activiteiten die naast de kroeg zelf ook de muzikale underground even in de spotlights zet. Bluff is daarmee uniek in Heerlen en van groter belang dan men op het gemeentehuis zal vermoeden. Foto’s: René Bradwolff

De gemeente Heerlen doet tegenwoordig aan stadsmarketing en zet daarbij vol in op ‘urban culture’. Dat is vooralsnog terug te vinden in de vele murals die internationale aandacht genereren, evenementen als The Notorious IBE en de bloeiende hiphop-cultuur in de stad. Wethouder Barry Braeken heeft het goed gezien: “Heerlen is geen Maastricht of Sittard. Wij zijn experimenteler en rauwer, hier kan meer.” Maar terwijl de bestuurder naar buiten toe vooral goede sier maakt met grote evenementen en de bekende subsidieslurpers, blijft Heerlen aan de onderkant van de scene volledig afhankelijk van de inzet en het doorzettingsvermogen van enkele personen die dwars tegen de stroom in de stad levendig houden en van een grootstedelijke impuls en broodnodige rafelrandjes voorzien.

Eén van die mensen is Marcel Franssen, eigenaar van café Bluff. Bluff is al decennia een begrip maar groeide onder Franssen, die de zaak in 2007 overnam, uit tot het epicentrum van de Heerlense underground. De plek waar de lokale hardcore punk-, reggae- en hiphopscene samensmelt en (jonge) artiesten het podium vinden dat het reguliere circuit haar niet kan of wil bieden. Zoals Sander Beijer en Jorge Theizen van Sneadr & Mamba Negra die een muzikale brug slaan tussen reggae en hiphop. Jorge: “Bluff is waar we de kans en stimulatie krijgen om ons te ontwikkelen. Marcel geeft ons muzikanten een plek om op te treden. Om onszelf te zijn.” Sander: “Dit is de plek waar we creatieve ideeën opdoen en collega-muzikanten en vrienden zien.” Jorge: “Het maakt ook niet uit welk genre. Of je nu hardcore speelt of metal of grime of hiphop of soul of reggae… Iedereen helpt elkaar en heeft maar één doel: genieten en creëren.” Sander: “Er is een hoge gun-factor en we zien elkaar niet als concurrenten.”

Eigenaar Marcel is duidelijk over zijn drijfveren. “Met een liefde voor livemuziek en een klein podium ter beschikking was de keuze om livemuziek te programmeren snel gemaakt. Ik vond ook dat er te weinig gedaan werd voor de lokale bands en vind dat juist die een podium nodig hebben. Smiley’s in Brunssum ging dicht en de Oefenbunker en de Nieuwe Nor deden op dat moment veel te weinig om lokale bands een podium te bieden. Bluff is in dat gat gesprongen en dat heeft er in geresulteerd dat er de afgelopen negen jaar al meer dan 500 bands op ons podium hebben gestaan, waaronder wat grotere namen als First Blood, Born From Pain en No Turning Back. Maar ook The Entrance Band met Paz Lenchantin (van A Perfect Circle, Zwan en The Pixies). Of een afterparty van Booch! met Dog Eat Dog.”

De internationaal bekende hardcoreband Born From Pain organiseerde de release show van haar meest recente album niet in een bij haar statuur passende zaal maar in café Bluff. Zanger Rob Franssen (geen familie): “Om te tonen dat wij Bluff en Marcel ondersteunen. Wij zijn een exponent van de lokale scene en willen dat ook tonen. Door dáár te spelen waar de scene thuis is. Bluff is de enige overgebleven venue in de Oostelijke Mijnstreek waar bands gemakkelijk en zonder veel te moeten kunnen optreden of iets georganiseerd kan worden. Het heeft quasi de rol van de vroegere Oefenbunker, onder Wiel, overgenomen.” Wiel is Wiel Gerards. Hij was als oprichter van de Oefenbunker in Landgraaf en aanjager van de lokale scene 25 jaar lang van groot belang voor de popcultuur in Parkstad. Hij overleed in 2011 en liet een grote leegte achter. Rob: “Alleen met een plek die ook de kleinere lokale bands een kans geeft kun je iets opbouwen en blijft een scene in leven. Bluff is daarin extreem belangrijk.”

En of het dan reggae, soul of heavy metal betreft maakt niet uit. Of een emotionele David Bowie nacht, enkele dagen na het overlijden van de grensverleggende artiest. Maar ook de liefhebbers van een potje darts of een partijtje tafelvoetbal zijn welkom. Of de carnavalshelden van Demi-Sec, die tijdens Serious Request een bomvol Bluff helemaal uit haar dak lieten gaan en binnenkort terugkeren voor een ongetwijfeld net zo onstuimig feest. Soms is het net een gewone kroeg. Met voetbal op tv, een krantje op de tafel en een kopje koffie erbij. Maar dan wel met The Smiths, Slayer, Bob Marley en Snoop Dogg op de achtergrond. Liefst achter elkaar. Gewoon omdat het kan.

Afgelopen vrijdag was het weer tijd voor een avondje punkrock. Twee regionale bands en één uit Brabant. Want de reikwijdte van Bluff beperkt zich niet tot Parkstad Limburg. Blijkbaar is er op veel plaatsen een tekort aan kroegen als deze. Vrijdag was het dan ook weer aangenaam druk. Met veel bekenden uit de locale hardcore-scene. Veel jeugd maar ook mensen uit de roemruchte jaren ’90 van de MOC, de Mijnstreek Oost Crew die de regionale hardcore internationaal op de kaart zette. Er waren jongelui vanuit Weert naar Heerlen gereisd voor een avondje ouderwetse live muziek zonder poeha. Geen entree en normale drankprijzen. En mensen met een open mind, zodat iedereen zichzelf kan zijn.

Een klein en oud café midden in Heerlen centrum als CBGB’s of the south. Aan de muur hangt zelfs een T-shirt met de kroegnaam in de vorm van het iconische logo van de legendarische punk club uit New York. Meer urban dan dit vind je het niet. En al helemaal niet in Heerlen, waar straatcultuur tegenwoordig vooral wordt gezien als een stukje stadsmarketing terwijl ondertussen fors aan de onderkant van het creatieve veld wordt gesnoeid. Kunstencentrum Signe moest het veld ruimen, Klomp 4 verdween en het street art museum in Studio Heerlen is slechts een kortstondig bestaan gegund. Er bestaat geen cultuur zonder broedplaats voor creativiteit en talent. En al helemaal geen urban culture.

Marcel: “Persoonlijk denk ik dat Bluff al meer dan 30 jaar een rol speelt in de zogenaamde ‘urban culture’ waar de gemeente nu van spreekt. Toen was het alternative of underground, nu heet het dan urban. Ik denk wel dat de gemeente hiermee op de goede weg is. Wat cultuur en muziek betreft is er tegenwoordig veel te doen. Het is alleen te hopen dat de gemeente de kleine independent partijen, die hier al vele jaren mee bezig zijn, niet vergeet.”

Café Bluff ligt aan de Dautzenbergstraat 10 in Heerlen. Check haar programma op Facebook.

Dog Eat Dog bij café Bluff, met in het midden (in het rode shirt) Marcel Franssen.