Black Street Artists Heerlen

We hebben met zijn allen onlangs mogen genieten van Post Industrials die mooie expositie over subculturen in Heerlen en de Oostelijke Mijnstreek in het Glaspaleis. Een prachtig stukje geschiedenis, zeker vanwege de grote inbreng van mensen die er zelf een rol in hebben gespeeld. Maar zoals ieder ander stukje geschiedenis zijn er altijd nog wat dingetjes ter aanvulling in te brengen. Er is altijd wel een vergeten stukje dat er doorheen glipt en dat het verhaal compleet kan maken. Zoals de grote hiphop-scene die Heerlen van midden tot eind 80’er jaren kende en die prominent in ‘t straatbeeld aanwezig was. Een stukje dat mijns inziens een beetje ontbrak bij de expositie. Dat is verder geen sneer naar de makers, want die waren natuurlijk grotendeels afhankelijk van wat hen aangedragen werd. Met deze herinnering ben ik te rade gegaan bij een oude vriend. Een van de “shakers en movers” uit die tijd. Humphrey Anthonio, voormalig “Black Street Artist”en “Part Time Vandal”. Hip Hop Hooray!

We leven nu in de tijd van de “murals”, maar in destijds bewoog een graffiti-scene zich natuurlijk nog in de illegaliteit. De Black Street Artists en later Part Time Vandals, met illustere namen als Rap (rip), Cart, Flames en Move (Humphrey zelf) waren pioniers. Het centrum werd volgekalkt met “tags”en “throw ups”en de oudjes onder ons herinneren zich nog wel de MTS waar dit soort straatkunstenaars hun graffiti-kunsten etaleerden. Bij hiphopparties en graffitiwedstrijden werd Heerlen zelfs landelijk op de kaart gezet. Bij “de blokken” in Heerlen nabij de kerk verzamelden jongeren zich om naar feesten of wedstrijden te gaan. Al lang ter ziele zijnde uitgaansgelegenheden als Fellini en Scarlett waren ook een hotspot. En voor hiphop, dance battles, oefenruimte etc. was Nova Zembla (tevens legendarisch voor de wat oudere metal- en punk fanaten) in Heerlerheide cruciaal.

Fellini

De bands die als inspiratie dienden laten zich in die tijdsgeest niet moeilijk raden: Public Enemy, NWA, KRS-One, Run DMC en de Young Black Teenagers. Daarnaast ontstond ook een stroming genaamd “Swing Beat”, de voorloper van de R&B. Nederlandse artiesten zoals King B., Tony Scott en de vermaarde Osdorp Posse waren “hot” in die tijd. De Heerlense posse liep grote en kleinere feesten in ‘t Noorden (Amsterdam, Rotterdam, Zoetermeer etc) af en hun reputatie snelde ze vooruit. Het was een grote groep jongeren van uitermate divers etnisch en nationaal pluimage. Surinamers, Indo’s, Nederlanders, Polen, Chinezen, Marokkanen, Filipijnen en noem maar op. Daarmee waren ze de toen nog af en toe sterk gesegregeerde scenes boven de rivieren dus vooruit. Die diversiteit was volgens Humphrey juist hun kracht.

Wie zich Heerlen in de 80’s herinnert denkt natuurlijk aan een wat gewelddadiger straatbeeld. En uiteraard ging de hiphop-scene ook niet altijd vrijuit. Groeperingen uit andere steden die naar Heerlen kwamen zonder vooraf te “informeren” konden bijvoorbeeld door een grote groep bij het station worden opgevangen en per direct op de trein worden terug gezet (LOL!). Blijkbaar was respect toen al het sleutelwoord. Vanwege de diversiteit en het multi-etnische karakter speelden de radicalere statements van bands weer minder een rol. En waarom zou ‘t ook, als die barrières al geslecht zijn? Vriendschap, unity, having a good time en de stad representeren, daar ging ‘t om.

Het oude station

Uiteindelijk valt alles uit elkaar, ook dit. Sommigen contacten blijven, anderen bewandelen hun eigen wegen. Of zijn niet meer. Zoals Humphrey’s vriend Rap. Helaas te jong gestorven. Maar de mooie herinneringen blijven en die draag je over, zoals we hier doen. Ik wil dit stuk afsluiten met Humphrey’s eigen woorden: ”Wat zeker is blijven hangen is het Heerlen-gevoel. Het gevoel dat we geprobeerd hebben de stad te veranderen. Van mijnwerkerscultuur in Limburg naar landelijke erkendheid buiten de stadsgrenzen. Dat er meer is op de wereld dan Schlagermuziek, ‘Broodje Limburger’ en Valkenburg. Heerlen heeft nog steeds goeie initiatieven. Murals, HipHop-events, historie. Dat mensen er nog steeds over praten is toch een teken dat we iets goeds hebben gedaan in het verleden. Het oude station, zwervers en gebruikers hebben het beeld van Heerlen toen gevormd. En de jongeren uit mijn tijd. Geen moment spijt en trots dat ik hier deel van uit heb mogen maken. PEACE OUT, BROTHER”

Bedankt voor deze inkijk in jullie scene en een mooi stukje Heerlense geschiedenis. PEACE OUT, BROTHER!

Bij ‘de blokken’

Heerlen, drie decennia later

Humphrey