Net één minuut te laat plof ik zachtjes op een stoel in de INGzaal van het Parkstad Limburg Theater in Heerlen. De inleiding is al begonnen. In het kort wordt even verteld waar de docu Onze Soldaat over gaat. Het licht gaat uit, de film start.
We zien de ouders van Jotja Bessems, de maakster. Ze lopen over het kerkhof in Margraten en zetten een bloemetje bij het graf van Sidney S. Beck. De ouders vertellen dat ze het graf zo’n zes jaar geleden hebben geadopteerd. En dat ze bij bijzondere feestdagen een bloemetje komen brengen. Daarna maken we kennis met mevrouw Gerda Roebroeks-Nelissen, die vertelt over de soldaat die zij in oorlogstijd heeft gekend, die zelfs bij hen thuis heeft gelogeerd. Zijn naam was Henry W. Wolff. De vader van mevrouw Roebroeks had direct een goede band met deze soldaat. Vandaar dat hij na het sneuvelen van Henry meteen het graf wilde adopteren. Hij was misschien wel de eerste adoptant.
Tussen de gesprekken, interviews en verhalen van de adoptanten zien we steeds beelden uit de oorlogstijd. We zien soldaten lopen, eten, lachen. Ook horen we regelmatig voorgelezen brieven van Sidney, die hij aan zijn familie in Amerika schreef en verstuurde.
Het verhaal van Sidney blijft niet onopgemerkt in zijn eigen familie. Een nicht van Sidney vindt de brieven die hij schreef en zoekt contact met de ouders van Jotja. Zij en haar man willen graag eens een bezoek brengen aan het graf in Margraten. En ze willen de adoptanten graag ontmoeten. De nicht vertelt in de docu hoe bijzonder zij het vindt dat al deze graven zijn geadopteerd en dat er dus zoveel Nederlandse mensen zich bekommeren om de gesneuvelde jongens.
Veel meer wil ik niet vertellen over de docu. Je moet hem zelf namelijk bekijken. Het zijn prachtige beelden. Beelden van de oorlog, beelden van landschappen, beelden van het kerkhof en de mensen. Zo mooi om te zien dat het “klein”menselijke verhalen zijn, die vertellen over die hele grote oorlog. Het dagelijkse leven in die oorlog. Maar ook over al de rimpelingen die die oorlog heeft veroorzaakt, tot op de dag van vandaag. Dat het nog steeds levens beïnvloedt, bezig houdt. Het vreemde contrast tussen alle geweld dat mensen elkaar aandoen en daar tegenover de zorgzaamheid die men voor elkaar kan hebben.
Jotja heeft zo’n twee jaar werk gestoken in deze docu. Dat is er goed aan af te zien. Alles klopt. De beelden, de tekst, de muziek.
Ze vertelt me na afloop dat ze het fijn vond om te doen. Ook omdat zus Sandra haar heeft geholpen. Samen werken aan zo’n project is extra bijzonder. Uiteraard brengt het maken van zo’n documentaire weinig tot geen geld in het laatje. Daar heeft ze andere projecten voor. Jotja levert werk voor o.a. Oxfam-Novib. Werk dat ze ook erg leuk vindt en waar ze voldoening uithaalt. Maar ze geniet wel enorm van zo’n verhaal als dit. Ze denkt zelfs alweer na over een volgende docu.
Ondanks dat Jotja al heel wat jaren in Utrecht woont blijven die Limburgse wortels nog met haar verbonden. De wortels die mooie verhalen vertellen.
De dvd van Onze Soldaat is verkrijgbaar via jotjabessems.nl. Bij mij zit hij alvast weer in de pc. Dit verhaal moet blijven draaien. Foto: anita Hondong