Mijn verslagje over de bijeenkomst van afgelopen maandag (17 februari) kon ik door omstandigheden pas laat doorsturen. Maar dat wil niet zeggen dat we er niet waren. We willen het verhaal van de Nor met dat positieve einde in zicht natuurlijk tot het einde horen. Foto’s: Pascal Veltrop.
Michel Lemaire (hoe kan het ook anders) trapt weer af met de historische duiding, waarbij deze ‘90’s kid’ deze keer veel meer vanuit zijn eigen, persoonlijke ervaringen als ooggetuige van deze specifieke periode kan spreken. Waar de negentiger jaren de rest van het land sociaal en economisch ietwat uit het slop beginnen te trekken, lijkt er in het armoedige Heerlen tot aan midden jaren 90 nog niet zo heel veel veranderd. De junks zwerven nog steeds door de tunnel en de stad heeft nog steeds dezelfde problemen met criminaliteit. Maar ook al is er nog geen economische kentering, mentaal is die er wel. Het ‘oude’ Limburg met zijn tradities wordt los gelaten en de technologie snelt vooruit (zie de opkomst van de computers).
De alternatieve tegencultuur van de tachtiger jaren zet zich voort, subculturen vertakken zich. Denk bijvoorbeeld aan ‘blackmetal’, ‘grunge’, ‘cybergoth’ of niet te missen, de uit de hardcore house voortkomende, ‘gabber scene’ die massaal het straatbeeld bepaalde. Muziekfestivals groeien uit hun voegen en bereiken een hoogtepunt, zoals het memorabele Dynamo Open Air in 1994 (we waren erbij), dat voor de grootste verkeersfiles ooit in Nederland zorgde en meer dan 100.000 bezoekers trok. In Landgraaf stelt Pinkpop bands als Rage Against The Machine en Pearl Jam aan Europa voor.
Maar de kleincultuur heeft het, zoals de vorige keer al beschreven, in en rondom Heerlen zwaar. De Nor vecht, samen met anderen (zoals Inpoet en het Filmhuis) door. Met actie’s op straat, binnen de Heerlense politiek. En met een eigen festival onder de toepasselijke naam ‘De Nor op Straat’, waarbij me door de jaren heen een beetje ontschoten is of dit festival (1994-1998) vier of vijf keer plaats vond? De oplettende lezer mag de puntjes hier even op de ‘i’ zetten… Er is trouwens niet alleen cultureel verzet, maar breder maatschappelijk gebeurt er ook een en ander. Mensen zijn het slopen van de stad zat, er is een drang naar heropbouw. Zoals we terug zien in het starten van ‘Operatie Hartslag’ (tegen de drugsproblematiek) of de restauratie van het Glaspaleis. In de koude, Heerlense winter leek het er op alsof langzamerhand een pril lentezonnetje begon te schijnen.
De vrijwilligers uit die tijd, die daarna weer aan het woord komen beschrijven 1993 als een belangrijk kanteljaar; een nieuw bestuur met nieuw bloed neemt het over. De ‘oude garde’ probeert een bres te slaan naar nieuwe groepen jongeren. Een poppodium dat zich richt op jongeren werd een belangrijke factor om het bestaansrecht van de Nor neer te zetten. Ondanks het feit dat er nog geen onderkomen was, bleef de band tussen de vrijwilligers sterk, met als bindende factors vooral het al eerder genoemde festival ‘De Nor Op Straat’ festival en de druk op de gemeente met actie’s. Niet inkrimpen, maar ‘groot’ denken.
Uiteindelijk komt men uit bij het oude pand van de voormalige Ijzerwarenhandel Schmitz. Pand Schmitz was in die tussentijd gekraakt, wat eigenlijk een goeie zaak was voor het behoud van het pand. Er was op dat moment een skateramp en er werden concertjes gegeven. Wie herinnert zich nog een memorabel, goed dicht gevroren Nieuwjaarsfestivalletje? What happened in the Schmitz stays in the Schmitz…
Er werd een constructief plan opgezet voor de verbouwing van het pand. Vrijwilligers met re-integranten samen maken daarna de verbouwing van meer dan twee jaar tot een succesvol project. Wat niet wil zeggen dat er in die tussentijd niet nog allerlei hindernisjes (vaak juridisch van aard) overwonnen moesten worden. Maar men had de wind in de rug en was gedreven. Ook als het even tegen zat, zoals een periode waarin geen bandjes mochten spelen vanwege geluidshinder, trok men zich er op een andere manier doorheen. Met de keuken, met de kinderactiviteiten en noem maar op. Waardoor men, eindelijk, op 5 december 1999 het café kon openen. Een overwinning na jarenlange strijd.
Maar dit keer toch een paar kleine kanttekeningetjes bij deze avond…
We waren en zijn in Heerlen heel trots op die specifieke gave van niets iets te kunnen maken. Om het vriendschappelijke plagerijtje van Daan Prevoo richting Maastricht als hij Heerlen neerzet als culturele hoofdstad kan ik ook nog wel lachen. Maar zo’n hysterische ‘Fuck You!’ van achter me vandaan richting de Limburgse hoofdstad vind ik dan weer erg ‘Calimero’. Ook in, pak ‘m beet, de Muziekgieterij, zijn bevlogen mensen aan het werk die ik respecteer en iets moois neerzetten. Altijd uitgaan van je eigen kracht, daar zijn we goed in gebleken. Rancunesnijd is voor stakkers.
En waar was deze avond die specifieke groep fanatieke jongeren die er zo hard aan trokken in die midden jaren ’90? Wel benoemd, helaas niet aanwezig. Er is heel veel trots op ‘de bouwers’ van De Nieuwe Nor en dat is volkomen terecht. Ik hoop de volgende keer ook net wat meer van de jongere generatie te horen. Op naar de afsluiting!
Authors bio is coming up shortly.
